หน้าหนังสือทั้งหมด

มรรคมีองค์ 8 และการทำจิตให้ผ่องใส
83
มรรคมีองค์ 8 และการทำจิตให้ผ่องใส
(3) การทำจิตของตนให้ผ่องใส มาจากภาษาบาลีว่า สจิตฺตปริโยทปนํ หมายถึง ทำ จิตใจของตนให้ผ่องใส สจิตฺตปริโยทปน์ นี้ ครอบคลุมพระอภิธรรมปิฎกทั้งหมด หากจัดเข้าใน ไตรสิกขาก็จะตรงกับ “ปัญญาสิกขา” 4.5 มรรคมีองค์
บทความนี้นำเสนอการทำจิตของตนให้ผ่องใส อันมีรากฐานจากภาษาบาลี สจิตฺตปริโยทปนํ ซึ่งหมายถึงการทำจิตใจให้บริสุทธิ์และครอบคลุมพระอภิธรรมปิฎก ที่เชื่อมโยงกับอริยสัจ 4 โดยเฉพาะมรรคมีองค์ 8 ซึ่งเป็นหนทางปฏิบั
มนุษยศาสตร์ในพระไตรปิฎก
93
มนุษยศาสตร์ในพระไตรปิฎก
บทที่ 5 มนุษยศาสตร์ในพระไตรปิฎก คำสอนในพระไตรปิฎกเน้นเรื่องมนุษยศาสตร์เป็นหลัก เพราะจากที่กล่าวในบทที่ 4 นั้น จะเห็นว่า โดยสรุปแล้วคำสอนทั้งหมดของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามี 3 ประการ คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เรี
บทที่ 5 นี้เน้นการศึกษามนุษยศาสตร์ในพระไตรปิฎก โดยอธิบายภาพรวมของประวัติศาสตร์โลกและมนุษย์จากอัคคัญญสูตรและจักกวัตติสูตร เพื่อทำความเข้าใจถึงวัฏจักรความเจริญและความเสื่อมของมนุษย์ รวมถึงความสำคัญของจิ
ประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติในอัคคัญญสูตร
97
ประวัติความเป็นมาของโลกและมนุษยชาติในอัคคัญญสูตร
และอักขระว่า ราชา ก็อุบัติขึ้นเป็นอันดับที่สาม ต่อมามนุษย์บางจำพวกคิดว่า บาปธรรมเกิดขึ้นแล้วแก่มนุษย์ทั้งหลายที่ลักขโมยกล่าว เท็จ และทุบตีผู้อื่นด้วยท่อนไม้เป็นต้น ดังนั้นพวกเราควรไปลอยอกุศลธรรมที่ชั่
เนื้อหาในอัคคัญญสูตรพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากล่าวถึงการอุบัติขึ้นของมนุษย์ในยุคแรก และการลดลงของอายุขัยเมื่อมีการทำอกุศลกรรม รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับพระเจ้าทัฬหเนมิที่ครองราชย์โดยธรรม การปรากฏตัวของบรรพชิ
ปกครองในทางพระพุทธศาสนา
136
ปกครองในทางพระพุทธศาสนา
ปกครองในทางพระพุทธศาสนา จึงอยู่ที่การสร้างสภาพเอื้อให้มนุษย์ในสังคมสามารถ ประพฤติปฏิบัติตนเพื่อบรรลุเป้าหมายทั้ง 3 ระดับนี้ได้โดยง่าย ซึ่งแน่นอนเบื้องต้นต้องสร้าง ความสงบเรียบร้อยขึ้นในสังคมก่อน ด้วยก
บทความนี้กล่าวถึงการปกครองในทางพระพุทธศาสนา ซึ่งมีเป้าหมายในการสร้างสภาพที่เอื้ออำนวยให้มนุษย์ประพฤติปฏิบัติในทางที่ถูกต้องตามหลักธรรม ธรรมาธิปไตยซึ่งเชื่อว่าการปกครองโดยยึดหลักธรรมเป็นหัวใจสำคัญ มีแน
หลักธรรมในการปกครองคน
145
หลักธรรมในการปกครองคน
6.6.2 หลักธรรมในการปกครองคน หลักธรรมในการปกครองคนมี 2 ประเภทโดยประเภทที่ 1 คือ หลักในการยึดเหนี่ยว น้ำใจคน สร้างความสมัครสมานสามัคคีกัน ป้องกันการแตกความสามัคคี ได้แก่ สังคหวัตถุ 4 และ อคติ 4 เป็นต้น
หลักธรรมในการปกครองคนมี 2 ประเภท: ประเภทแรก คือ หลักในการยึดเหนี่ยวซึ่งประกอบด้วย สังคหวัตถุ 4 และ อคติ 4 เพื่อสร้างความสมัครสมานสามัคคี ซึ่งผู้ปกครองควรทำการให้ทาน เจรจาถ้อยคำที่น่ารัก ประพฤติตนให้เป
อคติและการปกครองในพระไตรปิฎก
146
อคติและการปกครองในพระไตรปิฎก
เป็นผู้มีตนเสมอเขา พอเหมาะพอดีกับเขา เข้าใกล้ใครคนนั้นก็บอกว่าเป็นพวกเขา สำหรับ ปกครอง หมายถึง การไม่วางตนสูงส่งเกินไปจนประชาชนเข้าไม่ถึง แต่ให้วางตนเหมือนเป็น พ่อปกครองลูก ทำให้ประชาชนมีความรู้สึกอบอ
เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอคติและการปกครองตามหลักพระพุทธศาสนา โดยเน้นการไม่วางตนสูงส่งเกินไปในฐานะผู้ปกครองและการละเว้นอคติ 4 ประการ ได้แก่ ฉันทาคติ, โทสาคติ, โมหาคติ, และภยาคติ ซึ่งสามารถสร้างควา
การปกครองและเศรษฐกิจในพระพุทธศาสนา
148
การปกครองและเศรษฐกิจในพระพุทธศาสนา
จากชาดกเรื่องนี้ชี้ให้เห็นว่า เกียรติยศของผู้ปกครองที่ไม่มีอคตินั้น จะรุ่งเรื่องยิ่ง ๆ ขึ้น ไป และสามารถปกครองประชาชนให้อยู่ร่วมกันได้อย่างเป็นสุข 3. กุศลกรรมบถ 10 กุศลกรรมบถ 10 นอกจากจะใช้เป็นหลักในก
ชาดกเรื่องนี้ชี้ให้เห็นว่าเกียรติยศของผู้ปกครองที่ปราศจากอคติจะส่งผลต่อความสงบสุขของประชาชน และเรื่องกุศลกรรมบถ 10 ใช้เป็นหลักในการปกครอง ตั้งแต่สมัยพุทธกาล ศีล 5 มีบทบาทสำคัญในการสร้างสังคมที่มีธรรมเ
คุณสมบัติที่ปรึกษาผู้นำประเทศและวิธีบูชายัญ
152
คุณสมบัติที่ปรึกษาผู้นำประเทศและวิธีบูชายัญ
(5) ทรงมีพระราชศรัทธาเป็นทายก เป็นทานบดี เป็นดุจบ่อที่ลงดื่มของสมณพราหมณ์ คนกำพร้า คนเดินทาง วณิพก และยาจก (6) ทรงศึกษามามาก (7) ทรงแตกฉานในความรู้ที่ได้ศึกษามานั้น (8) ทรงเป็นบัณฑิต เฉียบแหลม ทรงพระป
เนื้อหานำเสนอเกี่ยวกับคุณสมบัติที่สำคัญของที่ปรึกษาผู้นำประเทศที่รวมถึงความรอบรู้ และศีลธรรม พร้อมทั้งการอธิบายรูปแบบการบูชายัญเพื่อให้ประชาชนได้รับทาน โดยพราหมณ์ได้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการไม่มีคว
คุณสมบัติผู้ปกครองและการพัฒนาจิตใจในรัฐศาสตร์
160
คุณสมบัติผู้ปกครองและการพัฒนาจิตใจในรัฐศาสตร์
อยู่ดีมีสุข ปราศจากโจรผู้ร้ายแล้ว สาเหตุที่ต้องแก้ปัญหาเศรษฐกิจก่อน เพราะต้องการช่วย เหลือกลุ่มคนที่เดือดร้อนมากที่สุดก่อน คล้ายๆ กับการรักษาโรคต้องรักษาคนที่เจ็บป่วยหนัก ก่อน ส่วนคนที่ยังช่วยตัวเองได
เนื้อหาเกี่ยวกับการแก้ปัญหาเศรษฐกิจที่จำเป็นต้องมุ่งเน้นไปที่ผู้ที่ได้รับผลกระทบหนักที่สุด โดยเปรียบเทียบกับการรักษาผู้ป่วยหนักและคุณสมบัติของผู้ปกครองกับที่ปรึกษา เพื่อให้ประชาชนร่วมมือพัฒนาประเทศ กา
ความหมายและบทบาทของธรรมในพระพุทธศาสนา
176
ความหมายและบทบาทของธรรมในพระพุทธศาสนา
ของพระพุทธศาสนาทั้งหมด ธรรม หมายถึง ความจริงที่มีอยู่แล้วในธรรมชาติ ดังพระดำรัสว่า พระตถาคตทั้งหลาย เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุอันนั้น คือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม อิทัปปัจจัย ก็ยัง ดำ
บทความนี้สำรวจความหมายของธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเข้าใจว่า ธรรมคือความจริงตามธรรมชาติที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้และเผยแพร่ให้แก่สังคม ผ่านการจัดตั้ง “สังฆะ” หรือชุมชนที่มีวินัยเป็นกรอบการประพฤติ เพื่อ
อาสวัฏฐานิยธรรมและสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
181
อาสวัฏฐานิยธรรมและสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
ลักทรัพย์ การอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน เป็นต้น เกิดขึ้นในสงฆ์หรือในศาสนานี้” เมื่อใด อาสวัฏฐานิยธรรมเหล่านั้นปรากฏขึ้น เมื่อนั้นพระศาสดาจึงจะบัญญัติสิกขาบท แสดงปาฏิ โมกข์แก่สาวก เพื่อกำจัดอาสวัฏฐานิยธรร
บทความนี้เสนอการศึกษาความสำคัญของอาสวัฏฐานิยธรรมซึ่งเกิดขึ้นในสงฆ์ และเหตุที่พระศาสดาจึงบัญญัติสิกขาบทเพื่อกำจัดอาสวัฒน์ที่เกิดขึ้นในศาสนา โดยแสดงถึงเหตุผลที่อัศจรรย์ในสังคมสงฆ์ซึ่งมีมาอย่างยาวนาน ก่อ
องค์ประกอบของสิกขาบท
182
องค์ประกอบของสิกขาบท
ท่านจงรีบให้หมอเยียวยามันเสียเถิด บุรุษนั้นบอกว่า ท่านจงเยียวยามันเถิด แพทย์นั้นจึงผ่าสรีระ ของบุรุษนั้นเอายาทาและพอกแล้วบอกว่า โรคใหญ่ของท่าน เราได้เยียวยาแล้ว ท่านจงให้รางวัล แก่เรา บุรุษนั้นจะค่อนข
เนื้อหาเกี่ยวกับสิกขาบทในพระไตรปิฎกที่มีองค์ประกอบ 5 ประการ ได้แก่ ต้นบัญญัติ, พระบัญญัติ, สิกขาบทวิภังค์และบทภาชนีย์ที่อธิบายถึงความสำคัญและบทบาทในทางศาสนา นอกจากนี้ยังมีการยกตัวอย่างเกี่ยวกับการพิสู
การเรียนรู้กฎหมายสำหรับประชาชน
195
การเรียนรู้กฎหมายสำหรับประชาชน
เกี่ยวข้องกับประชาชนทุกคน คนที่รู้กฎหมายจึงมีน้อยมาก แม้แต่คนมีการศึกษาแล้วส่วนใหญ่ ก็ไม่ค่อยรู้กฎหมายเท่าที่ควร โดยมากจะใช้สามัญสำนึกว่า สิ่งนี้น่าจะผิดกฎหมาย สิ่งนี้น่าจะ ไม่ผิดกฎหมาย แต่ไม่ได้ศึกษา
บทความนี้กล่าวถึงความจำเป็นที่ประชาชนควรต้องรู้กฎหมาย แม้จะมีการศึกษา แต่ยังมีความรู้ที่จำกัดในเรื่องนี้ รัฐบาลไม่ค่อยให้การศึกษาในด้านกฎหมายแก่ประชาชน และประชาชนต้องรับผิดชอบในการหาความรู้เอง การเปรี
ความเกิดขึ้นของอาบัติและวิวาทในสงฆ์
196
ความเกิดขึ้นของอาบัติและวิวาทในสงฆ์
(7) นี้เป็นอาบัติเบา นี้เป็นอาบัติหนัก (8) นี้เป็นอาบัติมีส่วนเหลือ คือ ต้องเข้าแล้วยังไม่ขาดจากความเป็นภิกษุ นี้เป็น อาบัติหาส่วนเหลือมิได้ คือ ต้องเข้าแล้วขาดจากความเป็นภิกษุ (9) นี้เป็นอาบัติชั่วหย
เนื้อหาเกี่ยวกับอาบัติในพระพุทธศาสนารวบรวมไว้ในอาบัติเบา อาบัติหนัก และอาบัติที่มีส่วนเหลือ การวิวาทในสงฆ์นั้นเกิดจากกิเลสทั้ง 3 ตระกูลคือ โลภ โกรธ หลง และมีสาเหตุจากจิตที่ไม่โลภไม่โกรธไม่หลง อนุวาทาธ
เศรษฐศาสตร์ในพระไตรปิฎก
211
เศรษฐศาสตร์ในพระไตรปิฎก
บทที่ 8 เศรษฐศาสตร์ในพระไตรปิฎก 8.1 ภาพรวมเศรษฐศาสตร์ในพระไตรปิฎก เศรษฐศาสตร์ในพระไตรปิฎกนั้นเป็นเศรษฐศาสตร์แบบ “มีบุญเป็นศูนย์กลาง” กล่าว คือ มีหลักว่าระบบเศรษฐกิจที่ดีจะต้องเอื้อให้สมาชิกในสังคมได้ม
บทที่ 8 ของเนื้อหาเกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์ในพระไตรปิฎกชี้ให้เห็นถึงแนวทางเศรษฐกิจที่มุ่งเน้นบุญเป็นกลาง โดยกล่าวว่าเศรษฐกิจที่ดีจะต้องเอื้อให้เกิดการบำเพ็ญบุญและพัฒนาจิตใจควบคู่กับความเจริญทางเศรษฐกิจ ซึ่
ทรัพย์ 2 ประการในพระไตรปิฎก
212
ทรัพย์ 2 ประการในพระไตรปิฎก
8.2 ทรัพย์ 2 ประการในพระไตรปิฎก ในบทที่ 2 ได้กล่าวถึงความหมายของคำว่า “ทรัพยากร” ไปแล้วว่าหมายถึง สิ่งทั้งปวงอัน เป็นทรัพย์ ซึ่ง “ทรัพย์” หมายถึง สิ่งที่ถือว่ามีค่า ได้แก่ วัตถุมีรูปร่าง เช่น เงินตรา
ในบทนี้ได้กล่าวถึงคำว่า "ทรัพย์" แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ โภคทรัพย์และอริยทรัพย์ โดยโภคทรัพย์เป็นทรัพย์ภายนอกที่ใช้ในการดำรงชีวิต เช่น อาหาร เครื่องนุ่งห่ม และยา ในขณะที่อริยทรัพย์เป็นทรัพย์ภายในใจที่ป
สาเหตุแห่งความร่ำรวยและยากจน
218
สาเหตุแห่งความร่ำรวยและยากจน
สุดท้ายกล่าวถึงอบายมุขทางเสื่อมแห่งทรัพย์ของมนุษย์ 8.3.1 สาเหตุแห่งความร่ำรวยและยากจน สาเหตุแห่งความร่ำรวยและยากจนนั้น นักศึกษาคงได้เรียนรู้กันมาพอสมควรแล้วใน วิชาต่าง ๆ ที่ได้เรียนมาก่อนหน้านี้ ในที่
บทนี้กล่าวถึงสาเหตุแห่งความร่ำรวยและยากจน โดยชี้ให้เห็นว่า บุญเป็นสาเหตุหลักที่สนับสนุนความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต พร้อมกับการขวนขวายในการสร้างฐานะ บุญนั้นเหมือนฐานรากที่คอยรองรับชีวิต หากขาดบุญ ชีวิตจะ
การสร้างความมั่งคั่งในชีวิต
220
การสร้างความมั่งคั่งในชีวิต
1.) อุฏฐานสัมปทา อุฏฐานสัมปทา แปลว่า ความถึงพร้อมด้วยความหมั่นเพียร อุฏฐานสัมปทา หมายถึง การหาทรัพย์เป็น ซึ่งต้องประกอบด้วย 2 ส่วน คือ (1) เป็นผู้ขยัน ไม่เกียจคร้านในการงานที่ทำ (2) จะทำการสิ่งใดต้องป
บทความนี้กล่าวถึงการสร้างความมั่งคั่งในชีวิตผ่านหลักการ 3 ประการ ได้แก่ อุฏฐานสัมปทา ที่เน้นความขยันและปัญญาในการทำงาน, อารักขสัมปทา ที่สำคัญต่อการเก็บรักษาทรัพย์ให้คงอยู่ และกัลยาณมิตตตา ที่เกี่ยวข้อ
อนาคามิผลและมิจฉาวณิชชา
224
อนาคามิผลและมิจฉาวณิชชา
อนาคามิผล ถ้าไม่ผลาญทรัพย์ให้หมดไป ประกอบการงานในมัชฌิมวัย ก็จักได้เป็นเศรษฐีชั้นที่ 2 ถ้าออกบวชก็จักได้เป็นอนาคามี ภรรยาของเขาก็จักดำรงอยู่ในสกทาคามิผล ถ้าไม่ผลาญทรัพย์ ให้สิ้นไป ประกอบการงานในปัจฉิม
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอนาคามิผลและขั้นตอนต่างๆ ของการทำงานในมนุษย์ รวมถึงอาชีพที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแนะนำในการเลือกประกอบอาชีพ เช่น หลีกเลี่ยงมิจฉาวณิชชาที่เป็นอันตรายต่อสังคมและตัวเอง โดยมีการระบุ
การบริหารเศรษฐกิจในระดับมหภาคตามหลักการพระพุทธศาสนา
228
การบริหารเศรษฐกิจในระดับมหภาคตามหลักการพระพุทธศาสนา
รู้จักเก็บรักษาทรัพย์ คบมิตรดี และใช้จ่ายอย่างพอดี ส่วนความยากจนก็เกิดจากการไม่สั่งสม อริยทรัพย์คือบุญและไม่ขวนขวายสร้างฐานะ เบื้องหลังของเศรษฐกิจในระดับประเทศก็เกิดจากสาเหตุ 2 ประการดังกล่าว คือ บุญ
บทความนี้นำเสนอแนวทางการบริหารเศรษฐกิจในระดับประเทศตามหลักการของพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการสั่งสมบุญและการขวนขวายสร้างฐานะ รวมถึงบทบาทของรัฐบาลในการส่งเสริมให้ประชาชนมีความเข้าใจเรื่องบุญ และใ